İngilizcede şahıs zamirleri, her ne kadar bilindik bir konu olsa da bu yazımızda olabildiğince detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
İngilizcede Şahıs Zamirleri
Öncelikle zamir nedir sorusunu cevaplayalım: Zamir bir başka deyişle adıl, varlıkların sahip oldukları isimlerin yerine kullanılabilen ve haliyle isimlerin yerine getirdiği bütün fonksiyonları yerine getirebilen isim soylu kelime çeşitleridir.
İngilizcede de şahıs zamirleri yerine kullanıldığı ismin gramer halini, cinsiyetini, sayısını ve durumunu anlatır. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz:
| Şahıs Zamirleri | Personal Pronouns |
|---|---|
| 1. Tekil (ben) | I |
| 2. Tekil (sen) | you |
| 3. Tekil (o) | he/she/it |
| 1. Çoğul (biz) | we |
| 2. Çoğul (siz) | you |
| 3. Çoğul (onlar) | they |
❗ Birinci tekil şahıs zamiri olan I, cümlenin neresinde olursa olsun daima büyük harfler yazılır. Ancak, gayriresmi durumlarda, özellikle dijital iletişimde (mesajlaşma uygulamaları, sosyal medya vb.), bazı insanlar “I” kelimesini küçük harfle (“i”) yazabilir. Fakat bu, resmi ve akademik yazı dilinde kabul edilmez ve yanlış olarak kabul edilir.
Fark edeceğiniz üzere 3. Tekil şahıs zamiri olarak Türkçede bir tane zamir varken İngilizcede üç farklı şahıs zamiri kullanılmaktadır: Eril isimler için he, dişil isimler için she ve cansız veya hayvanlar için it kullanılmaktadır.
İngilizcede “you” hem 2. tekil şahıs (sen) hem de 2. çoğul şahıs (siz) olarak kullanılmaktadır. “You” zamirini hangi şahıs zamiri için kullanıldığını ise cümlenin anlamından çıkartabiliriz. Örneğin:
🇺🇸 You are my best friend.
🇹🇷 Sen benim en iyi arkadaşımsın.
Bu cümlede “you” kelimesi tekil kullanılmaktadır, yani “sen” anlamına geliyor.
🇺🇸 You are all invited to the party.
🇹🇷 Hepiniz partiye davetlisiniz.
Bu cümlede “you” kelimesi çoğul kullanılmaktadır ve “siz” anlamına gelmektedir.
Yukarıdaki cümlelerde de anlaşılacağı üzere “you” şahıs zamirinin tekil mi çoğul mu olduğu genellikle bağlama dayanır. Yani, konuşulan kişi ya da kişiler kimlerse, “you” kelimesi o kişi ya da kişilere işaret eder. Eğer bir kişiye hitap ediyorsanız, “you” tekil anlam taşır; birden çok kişiye hitap ediyorsanız, “you” çoğul anlam taşır.
İngilizcede “you” zamiri, kibarlık ifade eden cümlelerde de kullanılabilir. Böylesi kullanımlarda yine tekil veya çoğul olarak kullanılabilir ve bu durum da genellikle bağlama bağlıdır. Konuşmanın geri kalanı ve durum genellikle “you” kelimesinin tek bir kişiye mi yoksa bir gruba mı atıfta bulunduğunu belirler.
Örneğin, “Could you please pass the salt?” ifadesi, eğer bir kişiye hitap ediliyorsa, “you” kelimesi tekil anlam taşır ve “Lütfen tuzu uzatır mısınız?” şeklinde çevrilebilir. Ancak eğer bir grup insanla yemekteyseniz ve herhangi birine hitap ediyorsanız, “you” kelimesi çoğul anlam taşır ve “Lütfen tuzu uzatabilir misiniz?” şeklinde çevrilebilir. Her iki durumda da, “you” kelimesi kibar bir rica ifadesinin bir parçasıdır.
İngilizcedeki 3. çoğul şahıs zamiri “they”, belirsiz bir konuyu, kişiyi veya grupları ifade etmek için pekala kullanılabilir. Bu bağlamda “they”, genellikle “onlar” anlamında değil de, cümlenin anlamına bağlı olarak “insanlar”, “birisi”, “kişiler” veya “biri” gibi anlamlara gelebilir. Yani bu demektir ki “they”, onlar şeklinde çevrilse bile vurgu belirsizlik ve genelleme üzerine olabilir.
Örneğin, “What they do binds themselves.” cümlesi “Yaptıkları şey kendilerini bağlar.” şeklinde çevrilebilir. Bu durumda “they” ve “themselves” kelimeleri belirli bir grup kişiye veya genel olarak insanlara atıfta bulunabilir. Yani, bu cümle, “İnsanların yaptıkları şey, onları bağlar.” veya “Birisinin yaptığı şey, kendisini bağlar.” gibi anlamlara gelebilir.
Yani özetle “they” zamiri genellikle belirli bir grup kişiyi (“onlar”) ifade etmek için kullanılabildiği gibi genelleme durumlarında “birisi”, “insanlar”, “kişiler” veya “biri” gibi anlamlarda da kullanılabilir.
🇺🇸 They say it’s going to rain tomorrow.
🇹🇷 Yarın yağmur yağacağını söylüyorlar. (Burada “they”, belirli bir kişi veya grup değil, genel bir ifadedir. Türkçede genellikle “insanlar” anlamında kullanılır ya da fiile -lar/ler eki getirilir.)
🇺🇸 If they don’t study, they won’t pass the exam.
🇹🇷 Eğer çalışmazlarsa, sınavı geçemezler. (Burada “they”, belirli bir kişi veya grup olabileceği gibi genel bir ifade de olabilir.)
🇺🇸 They always forget to turn off the lights.
🇹🇷 Işıkları kapatmayı her zaman unuturlar. (Bu cümlede “they”, belirli bir kişi veya grup olabileceği gibi genel bir ifade de olabilir.)
🇺🇸 They need to be careful when they cross the street.
🇹🇷 Karşıdan karşıya geçerken dikkatli olmaları gerekiyor. (Burada “they”, genel bir ifade olarak kullanılmış ve “insanlar” anlamına gelmiştir.)
🇺🇸 They should check their emails regularly.
🇹🇷 E-postalarını düzenli olarak kontrol etmeliler. (Bu cümlede “they”, genel bir ifade olarak kullanılmış ve “insanlar” anlamına gelmiştir.)
🇺🇸 They say that breaking a mirror brings you bad luck.
🇹🇷 Ayna kırmanın kötü şans getirdiğini söylerler. (Burada genel bir ifade olarak kullanılmıştır.)
Bu tür belirsiz konuları ifade etmek için “they” kelimesinin kullanılması, İngilizcede çok yaygın bir uygulamadır ve genellikle bağlam tarafından belirlenir.
Subject Pronouns (Özne Zamirleri)
Şahıs zamirleri özne olarak kullanıldığında subject prononuns, yani özne zamirleri olarak adlandırılır. Aşağıdaki tabloda özne zamirleri gösterilmiştir:
| Subject Pronouns | Özne Zamirleri |
|---|---|
| I | ben |
| you | sen |
| he | o(eril) |
| she | o(dişil) |
| it | o(cansız/hayvan) |
| we | biz |
| you | siz |
| they | onlar |
❗ Cümle içinde zamirler belirli bir sıralamada kullanılır:
| 1. Sırada | 2nd person (2. şahıs zamiri) |
| 2. Sırada | 3rd person (3. şahıs zamiri) |
| 3. Sırada | 1st person (1. şahıs zamiri) |
You and I (we) are good friends.I and you are good friends.Sen ve ben (biz) iyi arkadaşız.
Haliyle I and you şeklinde bir kullanım yanlış olacaktır.
❗ Özel isimlere cinsiyetlerine göre zamir atanır, örneğin:
Matt ➡️ he
Angelina ➡️ she
❗ Geleneksel İngilizcede kişinin cinsiyeti bilinmiyorsa o kişiye zamir olarak he atanırdı:
You should see a doctor. He will know what to do.
Bir doktora görünmelisin. O ne yapacağını bilecektir.
Bununla birlikte, bu tarz bir kullanım toplumsal cinsiyet eşitsizliğini teşvik edici olarak görülmeye başlandığı için artık modası geçmiş bir kullanıma dönüşmüştür. Böylesi durumlarda he yerine alternatif olarak bazı kullanımlar vardır.
⭐ He yerine he or she ifadesi kullanmak:You should see a doctor. He will know what to do.You should see a doctor. He or she will know what to do.
Bir doktora görünmelisin. O ne yapacağını bilecektir.
⭐ He yerine they zamiri kullanmak:You should see a doctor. He will know what to do.You should see a doctor. They will know what to do.
Bir doktora görünmelisin. O ne yapacağını bilecektir.
❗ They şahıs zamiri normalde onlar anlamına gelse de nötr (cinsiyetsiz) durumları ifade etmek için o anlamında kullanılmaktadır.
Fark edileceği üzere güzel Türkçemizde böylesi bir sorunun esamesi dahi okunmamaktadır.
Object Pronouns (Nesne Zamirleri)
Eğer zamir nesne olarak kullanılırsa object pronouns, yani nesne zamirleri olarak adlandırılmaktadır. Aşağıdaki tabloda nesne zamirleri gösterilmiştir:
| Object Pronouns | Nesne Zamirleri |
|---|---|
| me | beni, bana |
| you | seni, sana |
| him | onu, ona |
| her | onu, ona |
| it | onu, ona |
| us | bizi, bize |
| you | sizi, size |
| them | onları, onlara |
Yukarıdaki tablolarda göreceğiniz üzere şahıs zamirleri, cümlede iki farklı öge olarak karşımıza çıkabiliyor. Bu yüzden, bir cümlede personal pronoun, yani şahıs zamiri kullanacağımız zaman dikkat etmemiz gereken şey, o zamirin cümlede özne mi yoksa nesne mi olarak görev aldığıdır.
Benzer şekilde nesne sıralaması vardır:
| 1. Sırada | 2nd person (2. şahıs nesne zamiri) |
| 2. Sırada | 3rd person (3. şahıs nesne zamiri) |
| 3. Sırada | 1st person (1. şahıs nesne zamiri) |
They don’t know you and me (us).They don’t know me and you (us).Onlar seni ve beni (bizi) tanımıyorlar.
A1 seviye İngilizce gramer konularından biri olmasının yanı sıra İngilizcede sıklıkla kullanılacak bir konu olduğu için oldukça önemli bir konudur.