İngilizcede “Gerunds” Konu Anlatımı

Bu dersimizde, İngilizcede en karmaşık konulardan biri olan “Gerunds“ (Fiilimsiler) konusunu olabildiğince detaylı bir şekilde ele alacağız.

İngilizcede “Gerunds” Nedir, Ne İşe Yarar?

İngilizcede “gerund” yapısı, fiilden türeyerek isim gibi kullanılan yapılardır, bu nedenle Türkçedeki fiilimsilere benzetebiliriz. Ancak, fiilimsiler Türkçede çok geniş bir alana hitap ettiği için her fiilimsi ille de “gerund” yapısını ifade eder gibi bir kullanım yanlış olacaktır. Dolayısıyla, Türkçedeki fiilimsi kavramını kısaca hatırlamak istiyorum.

Türkçede fiilimsiler üç gruba ayrılır:

1. İsim-fiiller (ad-eylemler) → -ma, -me, -ış, -iş, -mak, -mek ekleri alır. (Gerund)
2. Sıfat-fiiller (ortaçlar) → -an, -en, -miş, -dik, -ecek, -r ekleri alır.
3. Zarf-fiiller (ulaçlar) → -arak, -ınca, -ip, -ken, -dıkça ekleri alır.

Sonuç olarak, İngilizcedeki “gerund” yapısı, bizim Türkçede isim-fiil olarak adlandırdığımız yapıyla benzer işlevi görmektedir. İngilizcede ise “gerund” yapısını kurmak için tek yapmamız gerek fiile “-ing” takısıı getirmektir. Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:

🇺🇸 Swimming in this pool is enjoyable.
🇹🇷 Bu havuzda yüzmek çok keyifli.
🇺🇸 She enjoys reading novels.
🇹🇷 Roman okumaktan hoşlanır.
🇺🇸 Running every morning is good for health.
🇹🇷 Her sabah koşmak sağlık için iyidir.
🇺🇸 I don’t like waking up early.
🇹🇷 Erken uyanmayı sevmem.
🇺🇸 Watching movies is my favorite hobby.
🇹🇷 Film izlemek benim en sevdiğim hobidir.

❗️Her “-ing” ekini almış fiile “gerund” dememek gerekir. Aşağıdaki örneklerde tam da böylesi bir durum irdelenmiştir.

• Gerund
  • I like running in the evening.
  • Akşamları koşmayı severim.
• Participle
  • I saw a running woman this evening.
  • Bu akşam koşan bir kadın gördüm.

Yukarıdaki örnekler, ilk cümlede “running” isim-fiil (ad-eylem) olduğu için “Gerund” olarak kullanılmıştır. Buna karşılık, ikinci cümlede “running” bir ismi nitelediğinden sıfat görevinde olup “Present Participle” olarak kullanılmaktadır.

❗️”Gerund” öbekleri, cümle içinde “simple“ veya “perfect“ zamanlarda kullanılabilmektedir. “Perfect gerunds” ile söz konusu eylemin çoktan gerçekleştiğini anlatırken “simple gerunds” ise bazı durumlarda tamamlanmış işleri ifade edebilir ve genel olarak geniş zaman içeren bir kullanımı ifade eder.

1. Simple Gerund → “V-ing” yapısında kullanılır ve eylemin genel veya aynı zamanda gerçekleştiğini gösterir.
   • I enjoy reading books.
   • Kitap okumaktan hoşlanırım.
   • Swimming is good for health.
   • Yüzmek sağlık için iyidir.
2. Perfect Gerund → “Having + V3” yapısında kullanılır ve eylemin, ana eylemden önce gerçekleştiğini gösterir.
   • He admitted having lied to me.
   • Bana yalan söylediğini kabul etti.
   • She regretted having spoken so rudely.
   • Bu kadar kaba konuştuğuna pişman oldu.

İngilizcede “gerund” öbeklerinin özneleri iyelik sıfatları (my, your, his, her, its, our, their) veya nesne zamirleri (me, you, him, her, it, us, them) ile ifade edilir.

İyelik sıfatları ile “gerund” öbekleri:

🇺🇸 My singing annoys my brother.
🇹🇷 Benim şarkı söylemem kardeşimi sinirlendiriyor.
🇺🇸 I don’t like his interrupting me.
🇹🇷 Onun beni bölmesini sevmem.
🇺🇸 Their arriving late caused a problem.
🇹🇷 Onların geç gelmesi bir sorun yarattı.

Nesne zamirleri ile “gerund” öbekleri:

🇺🇸 I appreciate you helping me.
🇹🇷 Bana yardım etmeni takdir ediyorum.
🇺🇸 Do you mind me opening the window?
🇹🇷 Pencereyi açmamı sakıncası var mı?

❗️”Gerund” öbeğini olumsuz bir anlamda kullanmak için tek yapmanız gereken, “not” kelimesini doğrudan “gerund” yapısının önüne getirmektir.

🇺🇸 Not waking up early makes me late for work.
🇹🇷 Erken uyanmamak, işe geç kalmama sebep oluyor.
🇺🇸 She was upset about not getting the job.
🇹🇷 İşi alamamaktan dolayı üzgündü.
🇺🇸 I don’t like his not informing us about the delay.
🇹🇷 Bizi gecikme konusunda bilgilendirmemesini sevmiyorum.

“Gerund”lu Cümle Nasıl Yapılır?

Hadi gelin, İngilizcede “gerund” içeren bir cümleyi adım adım nasıl oluşturacağımızı inceleyelim.

Öncelikle, temel bir cümle ile başlayalım:

1️⃣ You run. It is good for your health. (Sen koşuyorsun. Bu sağlığın için iyidir.)
Burada, “run” fiil olarak kullanılıyor ve iki ayrı cümle var.

2️⃣ Your running is good for your health. (Senin koşman sağlığın için iyidir.)
Koşma eylemini bir isim haline getirmek için “run” fiiline “-ing” ekleyerek “running” yaptık. Ayrıca, “your” iyelik sıfatı ekleyerek koşma eylemini belirli bir kişiye ait hale getirdik.

3️⃣ Running is good for your health. (Koşmak sağlığın için iyidir.)
Burada, “your” kelimesini çıkararak cümleyi genel bir hale getirdik. Artık bu cümle, herkes için geçerli olan bir genel doğrulama içeriyor.

İşte böyle! Bir fiili “gerund” haline getirerek nasıl isim gibi kullanılacağını ve cümlede nasıl özne olarak yer alacağını öğrenmiş olduk.

Cümle İçinde “Gerund”un Rolü

İngilizcede “gerund” yapısı cümle içinde özne, nesne veya tümleç gibi çeşitli görevlerde kullanılabilmektedir. Sırasıyla inceleyelim:

1. Özne görevindeyken kullanılabilir.

🇺🇸 Swimming in this pool is enjoyable.
🇹🇷 Bu havuzda yüzmek çok keyifli.
🇺🇸 Playing football is my favourite sport.
🇹🇷 Futbol oynama benim favori sporumdur.
🇺🇸 Climbing seems like a dangerous activity.
🇹🇷 Tırmanma tehlikeli bir aktivite gibi görünüyor.

2. Nesne görevindeyken “gerund” kullanılabilir.

🇺🇸 I like listening to classical music.
🇹🇷 Klasik müzik dinlemeyi severim.
🇺🇸 She fancy going for a walk in the rain.
🇹🇷 Yağmurda yürüyüşe çıkmaktan hoşlanır.
🇺🇸 He doesn’t like enjoy walking.
🇹🇷 Yürümekten hoşlanmaz.

3. “To be” fiilinin tümleci olarak kullanılabilir.

🇺🇸 Their aim is beating Real Madrid.
🇹🇷 Amaçları Real Madrid’i yenmektir.
🇺🇸 His favourite pastime is playing guitar.
🇹🇷 En sevdiği eğlence gitar çalmaktır.
🇺🇸 Her favorite job is coding in Python.
🇹🇷 En sevdiği iş Python’da kod yazmaktır.

4. “Come“ ve “go“ fiillerinden sonra “gerund” kullanılabilir. Böylesi ifadelerde öneri veya davet anlamı sağlanır.

🇺🇸 Come fishing this weekend.
🇹🇷 Bu hafta sonu balık tutmaya gel.
🇺🇸 Come swimming tomorrow.
🇹🇷 Yarın yüzmeye gel.
🇺🇸 Why don’t we go shopping an hour later?
🇹🇷 Neden bir saat sonra alışverişe gitmiyoruz?

5. Edatlardan (prepositions) sonra “gerund” kullanılabilir.

🇺🇸 Brad didn’t tell me about going on a holiday.
🇹🇷 Brad bana tatile gitmekten bahsetmedi.
🇺🇸 Anna left the school without asking for permission.
🇹🇷 Anna izin istemeden okulu terk etti.
🇺🇸 After swimming for two hours, I felt tired.
🇹🇷 İki saat yüzdükten sonra kendimi yorgun hissettim.

6. Sıfatlardan sonra “gerund” kullanılabilir. Bu tarz cümleler genellikle it öznesi ile başlar. Sıfatlardan sonra iyelik (possessive) zamirler gelebilir. Bu yapılar, özellikle konuşma dilinde oldukça yaygındır ve bir eylemin veya durumun genel bir değerlendirilmesini ifade etmek için kullanılır. Bakınız:

🇺🇸 It is difficult finding a job these days.
🇹🇷 Bu devirde iş bulmak zor.
🇺🇸 It is strange you marrying him.
🇹🇷 Onunla evlenmen garip.
🇺🇸 It’s ridiculous his talking like that.
🇹🇷 Böyle konuşması gülünç.

7. İsimlerden sonra “gerund” kullanılabilir. İsmin sayılabilir olup olmaması fark etmeksizin “gerund” kullanılan bu cümleler it öznesi ile başlar.

🇺🇸 It is a pleasure being here with you.
🇹🇷 Burada seninle olmak bir zevk.
🇺🇸 It’s fun being taken to the zoo.
🇹🇷 Hayvanat bahçesine götürülmek eğlencelidir.
🇺🇸 It’s a hell of sharing the same room with him.
🇹🇷 Onunla aynı odayı paylaşmak cehennem.

8. Sıfat + edattan sonra

🇺🇸 She is good at singing.
🇹🇷 Şarkı söylemekte iyidir.
🇺🇸 I am sorry for disturbing you.
🇹🇷 Seni rahatsız ettiğim için özür dilerim.
🇺🇸 He is interested in collecting stamps.
🇹🇷 Pul toplamaya meraklıdır.

9. İsim + edattan sonra

🇺🇸 His fear of flying surprised everybody.
🇹🇷 Uçma korkusu herkesi şaşırttı.
🇺🇸 The manager gave me information about visiting the monuments.
🇹🇷 Yönetici bana anıtları ziyaret etme hakkında bilgi verdi.
🇺🇸 His interest in coding makes his family happy.
🇹🇷 Kodlamaya olan ilgisi ailesini mutlu ediyor.

10. Yasaklama içeren ifadelerdeki no kelimesinden sonra kullanılır.

🇺🇸 No smoking!
🇹🇷 Sigara içmek yasaktır!
🇺🇸 No parking!
🇹🇷 Park edilmez!
🇺🇸 No swimming!
🇹🇷 Yüzmek yasak!

İngilizcede “Gerunds” Olan Fiiller

Aşağıdaki tabloda, yalnızca “gerund” alan fiiller listelenmiştir:

Admit	Kabul etmek
Avoid	Kaçınmak
Consider	Düşünmek
Delay	Geciktirmek
Deny	İnkar etmek
Enjoy	Keyif almak
Finish	Bitirmek
Imagine	Hayal etmek
Keep	Devam etmek
Mind	Sakıncası olmak
Miss	Özlemek
Postpone	Ertelemek
Practice	Pratik yapmak
Quit	Bırakmak
Recall	Hatırlamak
Recommend	Tavsiye etmek
Resist	Direnmek
Risk	Risk almak
Suggest	Önermek
Tolerate	Hoş görmek

Edilgen Yapıda “Gerunds” Kullanımı

Edilgen yani “passive gerund” yapıları, özellikle eylemin öznesi değil de nesnesi üzerinde durulmak istendiğinde veya öznenin kim olduğunun önemsiz olduğu durumlarda kullanılır.

• Active
  • Simple ➡️ V₁ + V_ing
    • 🇺🇸 He enjoys playing the guitar.
    • 🇹🇷 Gitar çalmaktan hoşlanır.
  • Perfect ➡️ V₁ + having V₃
    • 🇺🇸 He regrets having missed the concert last night.
    • 🇹🇷 Dün geceki konseri kaçırmış olmasından pişmanlık duyuyor.
• Passive
  • Simple ➡️ V₁ + being V₃
    • 🇺🇸 He enjoys the guitar being played.
    • 🇹🇷 Gitarın çalınmasından keyif alır.
  • Perfect ➡️ V₁ + having been V₃
    • 🇺🇸 He regrets the concert having been missed last night.
    • 🇹🇷 Dün geceki konserin kaçırılmış olmasından pişmanlık duyuyor.