İngilizcede Belgisiz Zamirler (Indefinite Pronouns)
Bu dersimizde, İngilizcede sıklıkla karşılaşabileceğimiz belgisiz zamirler (indefinite pronouns) konusunu anlatacağız.
İngilizcede Belgisiz Zamirler
Belgisiz zamirler (indefinite pronouns), cümlede spesifik olmayan, belirtilmemiş ya da ana odak olmayan kişi, nesne ya da yerleri temsil etmek için kullanılır. Dolayısıyla belirli bir kişi, yer veya şeyi göstermeyen zamirlerdir.
“Peki, ne yaparlar?” Genel veya belirsiz bir şekilde kişilere, yerlere veya şeylere atıfta bulunurlar. Bu atıflarından dolayı da genel olarak üç alt kategoride incelenir:
Kategori | Kişi | Nesne | Yer |
---|---|---|---|
Some- | someone/somebody biri, birisi | something bir şey | somewhere bir yerde, bir yere, herhangi bir yerde |
Any- | anyone/anybody kimse, herhangi biri, hiç kimse | anything bir şey, herhangi bir şey, hiçbir şey | anywhere herhangi bir yere, hiçbir yerde, bir yere |
Every- | everyone/everybody herkes | everything her şey | everywhere her yerde, her yer |
No- | no one/nobody kimse, hiç kimse | nothing hiç, hiçbir şey | nowhere hiçbir yer |
Yukarıdaki tablodan da özetle, “some-” genellikle olumlu, “any-” genellikle olumsuz cümlelerde ve sorularda, “every-” tüm unsurları kapsayan ifadelerde ve “no-” olumsuz bir anlam taşıyan ifadelerde kullanılır.
❗ İngilizcede tüm belgisiz zamirler tekil olarak kabul edilir, yani üçüncü tekil şahıs zamiri gibi fiil çekimler.
❗ “Any-” olumsuz cümlelerde ve sorularda sıklıkla kullanılmasına rağmen, bazı olumlu cümlelerde de kullanılabilir. Özellikle, belirli bir şarta bağlı cümlelerde veya belirsiz bir miktarı veya sayıyı ifade etmek istediğimizde “any-” olumlu cümlelerde de yer alabilir. Böylesi durumlarda “hangisi olursa olsun”, “herhangi bir” gibi anlamlara gelir. Bakınız:
🇺🇸 You can take any book from the shelf.
🇹🇷 Rafın üzerindeki herhangi bir kitabı alabilirsin.
🇺🇸 I’d be happy with any gift you choose.
🇹🇷 Seçeceğin herhangi bir hediye beni mutlu eder.
❗ “-one” ve “-body” son ekleri arasında anlamsal bir fark bulunmamaktadır. İkisi de belirsiz bir kişiyi ifade etmek için kullanılır. Fark ise, “-one” eklinin genellikle yazılı ve resmi konuşma dillerinde, “-body” eklinin ise daha çok gayri resmi ve günlük konuşmalarda tercih edilmesidir.
❗ “Someone”, “everyone”, “no one”, “anyone”, “somebody”, “everybody”, “nobody” ve “anybody” gibi belirsiz zamirlerden sonra konu hakkında cinsiyet belirtilmediyse, bu kelimeler için tekil “they” zamiri kullanılabilir. Bu kullanım, özellikle konuşma dilinde yaygındır ve son yıllarda yazı dilinde de kabul görmeye başlamıştır. Bakınız:
🇺🇸 “Someone left their umbrella here.”
🇹🇷 Biri şemsiyelerini burada bıraktı.
🇺🇸 “If anybody calls, tell them I’ll be back in an hour.”
🇹🇷 Eğer biri ararsa, bir saat içinde döneceğimi söyle onlara.
Durum | Öğe | someone/somebody | something | somewhere |
---|---|---|---|---|
➕ | Özne | Someone called while you were out. Biri sen dışardayken aradı. | I heard something outside. Dışarıda bir şey duydum. | He’s somewhere in Europe. O, Avrupa’da bir yerde. |
➕ | Nesne | I saw somebody in the garden. Bahçede birini gördüm. | I bought something for you. Senin için bir şey aldım. | Let’s go somewhere peaceful. Huzurlu bir yere gidelim. |
➖ | Yok | Yok | Yok | Yok |
❓ | Özne | Has someone used my computer? Biri bilgisayarımı kullandı mı? | Did you lose something? Bir şey mi kaybettin? | Is he somewhere safe? O, güvenli bir yerde mi? |
❓ | Nesne | Are you looking for somebody? Birini mi arıyorsun? | Would you like to try something new? Yeni bir şey denemek ister misin? | Are you thinking of going somewhere special? Özel bir yere gitmeyi düşünüyor musun? |
Durum | Öğe | anyone/anybody | anything | anywhere |
---|---|---|---|---|
➕ | Özne | Anyone can join the club. Klübe herkes katılabilir. | Anything is possible. Her şey mümkündür. | You can sit anywhere you like. İstediğin herhangi bir yere oturabilirsin. |
➕ | Nesne | Did you meet anyone at the party? Partide herhangi biriyle tanıştın mı? | I don’t need anything right now. Şu anda hiçbir şeye ihtiyacım yok. | They haven’t gone anywhere today. Bugün hiçbir yere gitmediler. |
➖ | Özne | Nobody answered the phone. Telefonu hiç kimse açmadı. | She didn’t eat anything. O hiçbir şey yemedi. | He doesn’t live anywhere near here. Buraya hiç yakın bir yerde yaşamıyor. |
➖ | Nesne | I don’t know anybody here. Burada hiç kimseyi tanımıyorum. | We didn’t buy anything. Hiçbir şey almadık. | I won’t go anywhere without you. Sensiz hiçbir yere gitmeyeceğim. |
❓ | Özne | Does anyone know the answer? Bilen var mı? | Is anything wrong? Bir şey mi yanlış? | Have you been anywhere exciting recently? Son zamanlarda heyecan verici bir yere gittin mi? |
❓ | Nesne | Are you expecting anyone? Birini mi bekliyorsun?) | Would you like anything to drink? İçecek bir şey ister misin? | Can we go anywhere else? Başka bir yere gidebilir miyiz? |
Durum | Öğe | everyone/everybody | everything | everywhere |
---|---|---|---|---|
➕ | Özne | Everyone loves the new teacher. Herkes yeni öğretmeni seviyor. | Everything is in order. Her şey yolunda. | Flowers bloom everywhere in spring. Baharda her yerde çiçekler açar. |
➕ | Nesne | I’ve invited everyone to my party. Partime herkesi davet ettim. | She knows everything about him. Onun hakkında her şeyi biliyor. | I’ve looked everywhere for my keys. Anahtarlarımı her yerde aradım. |
➖ | Yok | Yok | Yok | Yok |
❓ | Özne | Did everyone enjoy the trip? Herkes geziyi beğendi mi? | Is everything ready for the event? Etkinlik için her şey hazır mı? | Is everywhere beautiful in this city? Bu şehrin her yeri güzel mi? |
❓ | Nesne | I’ve invited everyone to the party. Herkesi partiye davet ettim. | She told everything to her mother. Her şeyi annesine anlattı. | Do you want to see everywhere in the city? Şehrin her yerini görmek ister misiniz? |
Durum | Öğe | no one/nobody | nothing | nowhere |
---|---|---|---|---|
➕ | Özne | No one knows the answer. Kimse cevabı bilmiyor. | Nothing is going right. Hiçbir şey yolunda gitmiyor. | Nowhere is as beautiful as home. Ev kadar güzel bir yer yok. |
➕ | Nesne | I saw no one. Hiç kimseyi görmedim. | I heard nothing. Hiçbir şey duymadım. | We went nowhere. Hiçbir yere gitmedik. |
❓ | Özne | Does no one know the truth? Hiç kimse gerçeği bilmiyor mu? | Is nothing wrong? Bir sorun yok mu? | Is there nowhere to hide? Saklanacak hiçbir yer yok mu? |
❓ | Nesne | Yok | Yok | Yok |
❗ Evet, “no-” yapısı zaten başlı başına olumsuz bir anlam taşıdığı için, bu yapıları içeren cümlelerde ekstra bir olumsuzluk yapısı (örneğin “not”) kullanmak gereksiz ve dil bilgisi açısından yanıltıcıdır. Bu nedenle “no-” ile başlayan belgisiz zamirler (no one, nothing, nowhere vb.) içeren cümleler yapısal olarak olumsuz yapılamazlar.