İngilizcede Sayılabilen ve Sayılamayan İsimler (Countable and Uncountable Nouns)

İngilizcede isimler genellikle “sayılabilen” (countable) ve “sayılamayan” (uncountable) olmak üzere iki kategoriye ayrılır. Bu ayrım, isimlerin nasıl kullanıldığını ve onlarla nasıl cümleler kurulacağını belirler.

Sayılabilen İsimler (Countable Nouns)

Bu tarz isimler, sayı ile sayılabildiği için sayılabilen isimler (countable nouns) olarak adlandırılır. Sayılabilen isimlerle ilgili şu özelliklerin iyi bilinmesi gerekir:

1. Somut olarak kolayca sayılabilen bu isimler, tekil ve çoğul formlarda bulunabilir.

🇺🇸 I have a book. 👍
🇹🇷 Kitabım var.
🇺🇸 I have three books. 👍
🇹🇷 Üç tane kitabım var.

2. Sayılabilen isimler, tekil haldeyken “a, an” veya “the” artikellerini alabilirler. Ancak çoğul hale geldiklerinde yalnızca “the” artikeli ile kullanılabilirler veya artikel almadan da cümlede yer alabilirler.

🇺🇸 I saw a cat in the garden. 👍 (Belirsiz bir kedi, herhangi bir kedi)
🇹🇷 Bahçede bir kedi gördüm.
🇺🇸 I saw the cat in the garden. 👍 (Belirli bir kedi, daha önce bahsedilmiş veya bilinen)
🇹🇷 Bahçede kediyi gördüm.
🇺🇸 I saw cats in the garden. 👍 (Genel anlamda kediler, belirsiz sayıda)
🇹🇷 Bahçede kediler gördüm.
🇺🇸 I saw the cats in the garden. 👍 (Belirli kediler, daha önce bahsedilmiş veya bilinen bir grup)
🇹🇷 Bahçedeki kedileri gördüm.

Sayılabilen isimlerde miktar belirtirken şu kelimeleri kullanırız:

• Many: “Çok” anlamına gelir ve genellikle olumsuz veya soru cümlelerinde kullanılsa da, olumlu cümlelerde de yer alabilir.
  Örnek: There are many books on the shelf. (Rafta çok kitap var.)
• A few: “Birkaç” anlamına gelir ve olumlu bir anlam taşır. Yani az ama yeterli miktarda olduğunu belirtir.
  Örnek: I have a few good friends. (Birkaç iyi arkadaşım var [ve bu bana yetiyor].)
• Few: “Çok az” anlamına gelir ve yetersizliği vurgular.
  Örnek: He has few ideas for the project. (Proje için çok az fikri var [ve bu yeterli değil].)
• Any: Hiç olup olmadığını ifade etmek için kullanılır. Olumsuz ve soru cümlelerinde yaygındır.
  Örnek: There aren’t any apples left. (Hiç elma kalmadı.)

Sayılamayan İsimler (Uncountable Nouns)

Tek tek sayılması zor olan saç, şeker, pirinç gibi maddeler ile belirli bir şekli olmayan su, süt gibi sıvılar, sayılamayan isimler olarak adlandırılır. Bunun yanı sıra knowledge (bilgi), advice (tavsiye) gibi soyut kavramlar da sayılamayan isimler arasına girer.

Sayılamayan isimleri denilince bilmeniz gereken bazı temel özellikler vardır:

1. Sayılamayan isimlerin en belirgin özelliği, çoğul halleri olmamasıdır. Yani “-s” takısı almazlar. Örneğin:

🇺🇸 We need rice. 👍
🇺🇸 We need rices. 👎
🇹🇷 Bize pirinç lazım.

2. Bunun yanı sıra, “a/an” belirsiz artikelleriyle de kullanılamazlar. Örneğin:

🇺🇸 She gave me advice. 👍
🇺🇸 She gave me an advice. 👎
🇹🇷 Bana tavsiye verdi.

❗️Her ne kadar belirsiz artikellerle sayılamayan isimler kullanılamasa da, “the” belirli artikelini kullanabilirsiniz.

🇺🇸 She gave me advice. 👍
🇹🇷 Bana tavsiye verdi.
🇺🇸 She gave me the advice. 👍
🇹🇷 Tavsiyeyi bana o verdi.

3. Ayrıca daima tekil kullanıldığı gibi cümledeki fiilin çekimi 3.tekil şahıs zamirine göre olmalıdır. Bakınız:

🇺🇸 Milk is good for health. 👍
🇺🇸 Milk are good for health. 👎
🇹🇷 Süt sağlığa faydalıdır.

Sayılamayan isimlerde miktar belirtirken şu kelimelerden yararlanırız:

• Much: “Çok” anlamına gelir ve olumsuz veya soru cümlelerinde kullanılır. Sayılamayan isimlerle kullanıldığı için many yerine tercih edilir.
  Örnek: There isn’t much water in the bottle. (Şişede çok su yok.)
• A little: “Biraz” anlamına gelir ve olumlu bir anlam taşır. Yani az ama yeterli miktarda olduğunu belirtir.
  Örnek: I have a little sugar left, so I can still bake a cake. (Biraz şekerim kaldı, yani hâlâ bir kek yapabilirim.)
• Little: “Çok az” anlamına gelir ve yetersizliği vurgular. Miktarın az olduğu ve yeterli gelmediği durumlarda kullanılır.
  Örnek: I have little sugar left, so I can’t bake a cake. (Çok az şekerim kaldı, bu yüzden kek yapamam.)
• Any: Hiç olup olmadığını ifade etmek için kullanılır. Olumsuz ve soru cümlelerinde kullanılır.
  Örnek: There isn’t any milk in the fridge. (Buzdolabında hiç süt yok.)

❗️Bazı kelimeler sahip oldukları anlamlara göre hem sayılabilen hem de sayılamayan olarak nitelendirilmektedir. Örneğin, “paper” kelimesi “kağıt” anlamında iken sayılamayan bir isim olarak değerlendirilirken “gazete“ anlamında iken sayılabilen bir isim formatına bürünür.

❗️Sayılamayan bir ismi sayılabilen bir isim yapmak için önüne sayılabilen bir isim getirilebilir. Yani, Sayılabilen isim + of + sayılamayan isim şeklinde denklemleştirebiliriz. Örneğin: “milk” ➡️ “a bottle of milk, two bottles of milk etc.”

❗️Sözlüklerden kelime taraması yaparken ilgili isimlerin sayılabilen (countable) veya sayılamayan (uncountable) olduğunu göstermek için isimlerin yanında “c” veya “u” harfleri yazar.

Son olarak, kolaylık olması açısından, İngilizcede sayılabilen ve sayılamayan isimlerle beraber kullanılan miktar kelimelerini tablolaştırdım:

Countable Nouns (Sayılabilen İsimler)	Uncountable Nouns (Sayılamayan İsimler)
a/an, the	the
many (“çok”)	much (“çok”)
few (“çok az, yetersiz”)	little (“çok az, yetersiz”)
a few (“birkaç, yeterli”)	a little (“biraz, yeterli”)
a lot of (“çok”)	a lot of (“çok”)
lots of (“çok”)	lots of (“çok”)